Patron

Jan Stefan Kot

(1906 – 1992), patron Krytej Pływalni w Bochni, był nauczycielem gimnazjalnym, oficerem Wojska Polskiego, działaczem konspiracyjnym i niepodległościowym, więźniem politycznym PRL, wybitnym sportowcem. Należy go stawiać za wzór zarówno sportowca jak i patrioty, który dla wolnej i niepodległej Ojczyzny poświęcił całe swoje życie.

Urodził się 28 października 1906 roku w Wygnance koło Czortkowa, na lewym brzegu Seretu, w woj. tarnopolskim, na kresach wschodnich II Rzeczypospolitej, jako syn Franciszka i Elżbiety z domu Riba.

Po uzyskaniu matury rozpoczął studia filozoficzno-historyczne na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Podczas studiów aktywnie uprawiał pływanie i wkrótce zaczął odnosić liczne sukcesy w tej dyscyplinie sportu. Będąc praktycznie samoukiem w latach 1927-31 zdobył co najmniej 10 tytułów mistrza Polski i ustanowił co najmniej 20 rekordów Polski (indywidualnie i w sztafetach), przez wiele lat bronił barw „Cracovii” w drużynie waterpolowej (piłka wodna), która grając w ekstraklasie zdobywała kilkakrotnie tytuły mistrza i wicemistrza Polski. Odnosił też sukcesy w zawodach międzynarodowych, był wicemistrzem narodów słowiańskich i bohaterem długodystansowego wyścigu pływackiego na trasie Gdynia-Hel.

Po studiach i służbie wojskowej został nauczycielem historii w prywatnym gimnazjum w Olkuszu (1931-36), gdzie poznał swoją przyszłą żonę Wiesławę z Pisiewiczów (ślub w 1932 r.), nauczycielkę języka polskiego i literatury. Rok później przyszła na świat ich córka Wanda Elżbieta. Od 1934 r. równolegle uczył historii i przysposobienia wojskowego w gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni, gdzie pełnił także inne funkcje pedagogiczne: był opiekunem samorządu i świetlicy uczniowskiej, wychowawcą klas, a nawet nauczycielem j.niemieckiego. W 1936 r. przeniósł się do Bochni, rok później dołączyła do niego żona, a jeszcze później córka, która przez około 2 lata mieszkała u babci w Krakowie.

Kampanię wrześniową 1939 roku przeszedł jako oficer 156. rezerwowego pułku piechoty Armii „Kraków”, walcząc m.in. pod Wiśniową i Tomaszowem Lubelskim. Podczas okupacji hitlerowskiej, działał w Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej w krakowskim zgrupowaniu „Żelbet”, zaś jego żona zajmowała się organizacją tajnego nauczania na ziemi bocheńskiej. Po rozwiązaniu AK, został członkiem Organizacji „NIE”, a od września 1945 r. należał do ścisłego kierownictwa Ruchu Oporu Bez Wojny i Dywersji „Wolność i Niezawisłość”.

Jednocześnie był instruktorem Studium Wychowania Fizycznego na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1945 r. został mistrzem okręgu krakowskiego na dystansach: 400 i 1500 m stylem dowolnym, a rok później jako czterdziestoletni pływak, na mistrzostwach Polski w Poznaniu, zdobył trzecie miejsce na 1500 m stylem dowolnym. Drużyna piłkarzy wodnych „Cracovii”, w której także grał zdobyła wtedy wicemistrzostwo kraju.

W sierpniu 1946 r. został aresztowany, a podczas procesu II komendy „WiN” otrzymał trzykrotny wyrok śmierci, później złagodzony. Więziony przez 10 lat, 6 miesięcy i 12 dni, mimo amnestii dla więźniów politycznych w roku 1956 i interwencji społeczeństwa bocheńskiego, na wolność wyszedł dopiero w marcu 1957 r., jednakże jako „wróg ludu” nie mógł już pracować z młodzieżą. Z wielkim trudem znalazł pracę jako magazynier w Miejskim Przedsiębiorstwie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Bochni, a później jako kierownik produkcji pomocniczej w Rejonie Eksploatacji Dróg Publicznych, gdzie pracował aż do przejścia na emeryturę w 1972 r.

Zmarł w Bochni 12 lipca 1992 r., a 4 dni później został pochowany w III kwaterze bocheńskiego cmentarza komunalnego przy ul. Orackiej, dokładnie w trzecią rocznicę śmierci jego żony Wiesławy.

Od 24 czerwca 2000 r. jest patronem Krytej Pływalni w Bochni, a od 8 listopada 2002 r. jest także patronem hali gimnastycznej przy I Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni. Jego trofea sportowe zostały przekazane przez córkę Wandę Wątorską do zbiorów Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni. Od roku 2003, w październiku, organizowane są w Bochni Memoriały Pływackie jemu poświęcone. W latach 2009-2010 na bocheńskiej pływalni zostały zorganizowane zawody z cyklu Grand Prix Puchar Polski, w których udział wzięli najlepsi pływacy z tytułami mistrzów olimpijskich, świata, Europy i Polski. Od roku 2012 w Bochni organizowane są – noszące miano „Memoriału Jana Kota” – Letnie Mistrzostwa Okręgu Małopolskiego, a wyścig memoriałowy rozgrywany systemem eliminacji i finału odbywa się na dystansie 200 m stylem dowolnym.

Opracowanie:
Robert Hołda – dyrektor Krytej Pływalni im. Jana Kota w Bochni

Start typing and press Enter to search

Shopping Cart
Skip to content